Solderen kun je leren! Op school (of thuis)


Solderen-fotoos-tetraeder-10

Solderen en wiskunde: een tetraëder gemaakt van lasdraad!

Solderen is net als het strikken van je veters: Niet moeilijk, maar je moet even leren hoe je het doet. Tijdens workshops leren we kinderen vanaf 8 jaar al doende hoe ze moeten solderen. Leren solderen is vooral een kwestie van doen en een paar slimmigheidjes. In de video hieronder solderen we een driehoekje van lasdraad. Later maken we van het driehoekje een piramide (iets preciezer: een regelmatig viervlak, ook wel tetraëder). In de webshop verkopen we een prima soldeerbout met toebehoren.

Benodigdheden voor solderen:

  • Een soldeerstation. Wij gebruiken dit model. Niet zo duur, werkt prima en staat stabiel op de tafels.
  • Soldeertin met “harskern”. Het hars zorgt ervoor dat de vloeibare tin goed vloeit en hecht op de onderdelen. Soldeerhars is ook los te koop, maar dat geeft vooral veel rommel.
  • Een ondergrond om op te werken. Een plaat triplex bijvoorbeeld, of een dienblad.
  • Kneedgum.
  • Een “derde handje”. Zo heten ze echt.
  • Een goede zijkniptang, zoals deze. Niet erg goedkoop, maar kinderen hebben een scherpe tang nodig om het lasdraad zelf te kunnen knippen. Met een minder goede tang kost het teveel kracht.
  • Lasdraad, 1,6 mm dik. Lasdraad is ijzerdraad met een dun laagje koper. Het laat zich prima solderen. Lasdraad is heel geschikt om constructies mee te maken.

Wat gebeurt er als je soldeert:

Gesoldeerde driehoekSolderen is eigenlijk lijmen met vloeibaar metaal (tin). Tin wordt vloeibaar (het smelt) bij ongeveer 230 °C. De onderdelen die aan elkaar worden gesoldeerd moeten zo heet worden dat het vloeibare tin er overheen kan vloeien. Eenmaal afgekoeld zit er een dun laagje tin over en tussen de onderdelen. Dat laagje tin is de verbinding tussen de onderdelen.

Handig om van te voren te weten:

  • Een soldeerbout is heet. Probeer ‘m niet te vangen als hij valt.
  • Zet de soldeerbout direct terug in de houder als je hem niet gebruikt.
  • Zet de soldeerbout op 400 °C voor het solderen van lasdraad. Elektronica solderen werkt het beste met 320 °C.
  • Hard duwen helpt niet. Leg de soldeerbout rustig op de onderdelen die je wilt solderen. Als je de soldeerbout te hard tegen de onderdelen duwt verschuiven ze.
  • Doe van te voren een klein beetje soldeertin op de punt van de soldeerbout. Dan is het gemakkelijker om contact te maken met de onderdelen van het werkstuk.
  • De belangrijkste: Leg de punt van de soldeerbout in één keer tegen alle onderdelen aan die je wilt verbinden.  De onderdelen moeten tegelijk heet gemaakt worden.
  • Wacht met het soldeertin tot je werkstuk heet is. Eerst verhitten met de soldeerbout, dan pas tin toevoegen. Dat verhitten duurt een paar seconden als de soldeerbout goed contact maakt.
  • Kijk goed naar de punt van je soldeerbout. Als je het goed doet zie je dat het tin gaat vloeien. Het gesmolten tin vloeit dan van de soldeerbout over de onderdelen. Als je dat ziet gebeuren zit je goed.
  • Haal eerst het soldeertin weg van je werkstuk, daarna pas de soldeerbout.

In de video hieronder zie je de dingen die hierboven staan weer terug. Het maken van de piramide duurde alles bij elkaar 40 minuten. Het meisje in de video is 14 jaar en zit in havo 3. Ze had drie jaar geleden voor het laatst iets gesoldeerd bij de Jonge Onderzoekers.

Samengevat: Solderen is erg leuk en moet je vooral doen. Na een kwartiertje proberen krijgen kinderen het echt onder de knie en kunnen ze dingen maken die ze niet voor mogelijk hielden.

Onderwerpen: , , , ,
Categorieën: basisonderwijs, Beeldende vorming, Doe-lessen, basisonderwijs, groep 5 en 6, basisonderwijs, groep 7 en 8, voortgezet onderwijs, onderbouw h/v, techniek, voortgezet onderwijs, vmbo, voortgezet onderwijs

5 gedachten over “Solderen kun je leren! Op school (of thuis)”

  1. Ariënne van Ee schreef:

    hoi verkopen jullie die stafjes ook,
    wat kost dat per staaf en hoe lang is een zo’n staaf

    1. Ynze schreef:

      Hoi Arienne,

      We verkopen het lasdraad (nog) niet in de webwinkel. In Groningen zijn ze te koop in stukken van 1 meter bij de betere gereedschapswinkel. Vraag om verkoperd lasdraad van 1,5 of 2 mm dik. Opitec verkoopt het ook, stukken van 1 meter, per 5 kilogram…

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *