Simpelste elektromotor – Proefje met elektriciteit

Een makkelijk en bijzonder proefje: Met vier losse onderdelen maak je een werkende elektromotor. In een paar minuutjes. Hieronder zie je zo’n super simpele elektromotor in werking:

Dit proefje gaat over vier onderwerpen tegelijk: Magnetisme, elektriciteit, kracht en beweging. In het filmpje hieronder zie je het proefje van begin tot einde.

Benodigdheden:

• Een batterij (Ik heb een AA-batterij gebruikt, maar elke batterij met de vorm van een cilinder werkt wel).
• Een stukje elektriciteitsdraad (20 cm) waarvan de uiteinden zijn gestript.
• Een schroef.
• Een rond super-magneetje, 10 of 12 mm in diameter en 2mm dik. Supermagnete.nl verkoopt ze en levert snel.

Hoe werkt het?

Een elektromotor zoals deze heet een homopolaire motor. Zoals bij alle elektrische apparaten begint het met een stroomkring. De elektrische stroom loopt van de plus-pool van de batterij door de draad naar de magneet. De magneet geleidt de stroom *) via de schroef terug naar de min-pool van de batterij.

*) Het is dus heel belangrijk dat de magneet de stroom kan geleiden. Daarom heb je bij dit proefje per sé een super-magneetje nodig. Gewone magneten geleiden de elektriciteit niet goed genoeg.

 

 

 

 

 

Het wonder van de draaiende schroef gebeurt in de magneet, als daar de elektrische stroom doorheen loopt. Elektrische lading reageert namelijk op magnetisme. De elektrische stroom die door de magneet loopt wordt afgebogen door het magnetisch veld van de magneet. Door die afbuigende elektrische stroom krijgt de magneet een klein duwtje en daardoor gaat die draaien.

 

 

 

 

 

 Verder experimenteren:

• Wat gebeurt er als je de magneet omdraait?
• Wat gebeurt er als je de batterij op z’n kop gebruikt?

 Meer supersimpele elektromotoren:

Als je de truuk van supersimpele (homopolaire) motortjes eenmaal door hebt, zijn de mogelijkheden eindeloos. Kijk maar eens naar de filmpjes en foto’s hieronder.

Homopolair wagentje:

In plaats van koperdraad kun je ook de tafel bedekken met aluminiumfolie. Aluminium geleidt de stroom heel goed en zo maak je, via de magneten op de batterij, een stroomkring tussen de plus- en min-pool van de motor. Zie het filmpje hieronder:

 

Je kunt de motortjes ook bouwen als een trein. In plaats van een kort stukje koperdraad gebruik je dan een hele lange spoel van koperdraad. De batterij krijgt magneten aan de uiteinden en raast door de koperen spoel:

In het filmpje (Engelstalig) hieronder wordt uitgebreid uitgelegd hoe je het beste een supersimpele, homopolaire trein kunt maken.:

Tot slot deze versie: Staafvormige magneetjes draaien als een malle rondjes rond een potje. Iets lastiger om te maken, maar reuze grappig…

Veel plezier met het knutselen en experimenteren. Stuur vooral foto’s op van jullie supersimpele elektromotor!

Onderwerpen: beweging, elektriciteit, elektromagneet, energie, kracht, magnetisme, motor, stroomkring
Categorieën: basisonderwijs, Doe-lessen, basisonderwijs, groep 5 en 6, basisonderwijs, groep 7 en 8, voortgezet onderwijs, onderbouw h/v, voortgezet onderwijs, vmbo